മലയാളത്തിന്റെ സാഹിത്യാകാശത്തിലെ അതുല്യ നക്ഷത്രമായിരുന്നു എം.ടി. വാസുദേവൻ നായർ. നോവലിസ്റ്റ്, പത്രാധിപർ, തിരക്കഥാകൃത്ത്, സംവിധായകൻ എന്നീ നിലകളിൽ അദ്ദേഹം മലയാളികളെ വിസ്മയിപ്പിച്ചു. മാടത്ത് തെക്കേപ്പാട്ട് വാസുദേവൻ നായർ എന്ന പൂർണ്ണനാമത്തിൽ അറിയപ്പെടുന്ന എം.ടി., ഇന്ത്യൻ സാഹിത്യത്തിലെ അതികായനായി വിലയിരുത്തപ്പെടുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ സംഭാവനകൾ പല തലമുറകളിൽ മായാത്ത മുദ്ര പതിപ്പിച്ചു.
ലളിതമായ ഭാഷയും ചിരപരിചിതമായ ജീവിതപരിസരവും ഉപയോഗിച്ച് എം.ടി. ജീവിതയാഥാർത്ഥ്യങ്ങളുടെ നേർക്കാഴ്ച നമുക്ക് സമ്മാനിച്ചു. രസതന്ത്രത്തിൽ ബിരുദം നേടിയ അദ്ദേഹം, തന്റെ അക്ഷരപരീക്ഷണശാലയിൽ മനുഷ്യഹൃദയങ്ങളിലേക്ക് ആഴ്ന്നിറങ്ങുന്ന വൈകാരികക്കൂട്ടുകളൊരുക്കി. മനുഷ്യബന്ധങ്ങളുടെ നിഗൂഢതകളായിരുന്നു എന്നും അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഇഷ്ട വിഷയം. നിളാ നദിയും കൂടല്ലൂരും അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രിയപ്പെട്ട കഥാ പരിസരങ്ങളായി മാറി.
1954-ൽ ന്യൂയോർക്ക് ഹെറാൾഡ് ട്രിബ്യൂണൽ സംഘടിപ്പിച്ച ലോക ചെറുകഥാ മത്സരത്തിന്റെ ഭാഗമായി മാതൃഭൂമി നടത്തിയ കഥാമത്സരത്തിലൂടെയാണ് എം.ടി. വാസുദേവൻ നായർ സാഹിത്യലോകത്ത് വരവറിയിച്ചത്. ‘വളർത്തുമൃഗങ്ങൾ’ എന്ന ചെറുകഥയ്ക്ക് ഒന്നാം സ്ഥാനം ലഭിച്ചതോടെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ സഫലമായ സാഹിത്യജീവിതം ആരംഭിച്ചു. പുന്നയൂർക്കുളം സ്വദേശി ടി. നാരായണൻ നായരുടെയും കൂടല്ലൂരുകാരിയായ അമ്മാളുവമ്മയുടെയും ഇളയ മകനായി ജനിച്ച എം.ടി., മലമക്കാവ് എലിമെന്ററി സ്കൂൾ, കുമരനെല്ലൂർ ഹൈസ്കൂൾ എന്നിവിടങ്ങളിൽ പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസം നേടി. പാലക്കാട് വിക്ടോറിയ കോളേജിൽ നിന്ന് കെമിസ്ട്രിയിൽ ബിരുദം നേടിയ അദ്ദേഹം, പിന്നീട് അധ്യാപകനായും ഗ്രാമസേവകനായും ജോലി ചെയ്തു. തുടർന്ന് മാതൃഭൂമിയിൽ പത്രപ്രവർത്തന ജീവിതം ആരംഭിച്ചു.
എം.ടി.യുടെ സാഹിത്യജീവിതം സമ്പന്നമായിരുന്നു. ‘രക്തം പുരണ്ട മണൽത്തരികൾ’ എന്ന ആദ്യ കഥാസമാഹാരവും ‘പാതിരാവും പകൽ വെളിച്ചവും’ എന്ന ആദ്യ നോവലും പുറത്തിറങ്ങിയത് കോളേജ് പഠനകാലത്താണ്. ‘നാലുകെട്ട്’, ‘അസുരവിത്ത്’, ‘രണ്ടാമൂഴം’ തുടങ്ങിയ നോവലുകൾ മലയാളികളുടെ പ്രിയപ്പെട്ടവയായി മാറി. ‘ഇരുട്ടിന്റെ ആത്മാവ്’, ‘ഓളവും തീരവും’, ‘ഷെർലക്ക്’, ‘വാനപ്രസ്ഥം’ തുടങ്ങിയ കഥകളും വായനക്കാരുടെ മനം കവർന്നു.
സിനിമാരംഗത്തും എം.ടി. തന്റെ മുദ്ര പതിപ്പിച്ചു. ‘ഒരു വടക്കൻ വീരഗാഥ’, ‘പെരുന്തച്ചൻ’, ‘പരിണയം’, ‘വൈശാലി’, ‘സദയം’ തുടങ്ങി 30-ലധികം സിനിമകൾക്ക് തിരക്കഥയെഴുതി. ‘നിർമ്മാല്യം’, ‘ബന്ധനം’, ‘മഞ്ഞ്’, ‘വാരിക്കുഴി’, ‘കടവ്’, ‘ഒരു ചെറുപുഞ്ചിരി’ എന്നീ ചിത്രങ്ങൾ സംവിധാനം ചെയ്തു. ‘നിർമാല്യം’ 1973-ലെ ഏറ്റവും നല്ല ചലച്ചിത്രത്തിനുള്ള ദേശീയ പുരസ്കാരം നേടി.
ജ്ഞാനപീഠം ഉൾപ്പെടെ നിരവധി പുരസ്കാരങ്ങൾ എം.ടി.യെ തേടിയെത്തി. 2005-ൽ രാജ്യം അദ്ദേഹത്തെ പത്മഭൂഷൺ നൽകി ആദരിച്ചു. നർത്തകി കലാമണ്ഡലം സരസ്വതിയാണ് ഭാര്യ. സിതാരയും അശ്വതിയുമാണ് മക്കൾ. എം.ടി.യുടെ വിയോഗത്തോടെ, മലയാള സാഹിത്യത്തിലെ ഒരു സുവർണ്ണ യുഗം അവസാനിക്കുകയാണ്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ സൃഷ്ടികൾ എന്നും മലയാളികളുടെ വായനാനുഭവങ്ගളെ സമ്പന്നമാക്കും.
Story Highlights: M T Vasudevan Nair’s life and works showcased his versatility as a novelist, editor, screenwriter, and director, leaving an indelible mark on Malayalam literature and cinema.