ആം ആദ്മി പാർട്ടിയുടെ ഉയർച്ചയും ഇന്നത്തെ പ്രതിസന്ധിയും: ഒരു വിശകലനം
ആം ആദ്മി പാർട്ടി (ആപ്പ്) രാഷ്ട്രീയ സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയിലെ പ്രതിസന്ധിയെ അഭിമുഖീകരിച്ചാണ് രൂപംകൊണ്ടത്. അഴിമതിക്കെതിരെയുള്ള പോരാട്ടത്തിലൂടെ ദേശീയ ശ്രദ്ധ നേടിയ ഈ പാർട്ടി, മധ്യവർഗ്ഗത്തിന്റെയും ന്യൂനപക്ഷങ്ങളുടെയും പിന്തുണ നേടി വളർന്നു. എന്നാൽ ഇന്ന്, മദ്യനയ അഴിമതി ആരോപണങ്ങൾ ഉൾപ്പെടെയുള്ള വിവാദങ്ങൾ പാർട്ടിയെ പ്രതിസന്ധിയിലാക്കിയിരിക്കുന്നു. ഈ ലേഖനം ആപ്പിന്റെ ഉയർച്ചയെയും ഇന്നത്തെ പ്രതിസന്ധിയെയും വിശകലനം ചെയ്യുന്നു.
ആം ആദ്മി പാർട്ടിയുടെ ഉദ്ഭവം പ്രത്യയശാസ്ത്രത്തിൽ നിന്നോ പാരമ്പര്യത്തിൽ നിന്നോ അല്ല, മറിച്ച് രാഷ്ട്രീയ സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയിലെ പ്രതിസന്ധിയിൽ നിന്നാണ്. ചൂലിന്റെ ചിഹ്നവുമായി എത്തിയ ഈ പാർട്ടി മധ്യവർഗ്ഗ വിഭാഗങ്ങളുടെ വലിയ പിന്തുണ നേടി. പല നേതാക്കളും ഉന്നത വിദ്യാഭ്യാസ യോഗ്യതയുള്ളവരായിരുന്നു എന്നത് ശ്രദ്ധേയമാണ്. ലോക്പാൽ ബിൽ നടപ്പാക്കണമെന്നാവശ്യപ്പെട്ടുകൊണ്ടുള്ള ‘ഇന്ത്യ എഗൈന്സ്റ്റ് കറപ്ഷൻ’ എന്ന പ്രസ്ഥാനത്തിലൂടെയാണ് ആം ആദ്മി ദേശീയ ശ്രദ്ധാകേന്ദ്രമായത്. അണ്ണാ ഹസാരെ അന്ന് അദ്ദേഹത്തോടൊപ്പം പ്രവർത്തിച്ചിരുന്നു.
പൊതുസമൂഹത്തിൽ രാഷ്ട്രീയക്കാർ, കോർപ്പറേറ്റുകൾ, മാധ്യമങ്ങൾ, ജഡ്ജിമാർ തുടങ്ങി പലരും അഴിമതിയിൽ ഏർപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു എന്നതായിരുന്നു ആം ആദ്മിയുടെ പ്രധാന വാദം. ‘ഇന്ത്യ അഴിമതിക്കെതിരാണ്’ എന്ന മുദ്രാവാക്യം ഉയർത്തിക്കൊണ്ട് കെജ്രിവാൾ അഴിമതിക്കെതിരെ പോരാടി. കാര്യക്ഷമമായ ഭരണം എന്ന കെജ്രിവാളിന്റെ വാഗ്ദാനം അമൂർത്തമായ രാഷ്ട്രീയ ആദർശങ്ങളെക്കാൾ ഭൗതിക പ്രശ്നങ്ങളെ അഭിസംബോധന ചെയ്തതായിരുന്നു. ഈ വാഗ്ദാനം ജനങ്ങളെ ആകർഷിച്ചു.
ആം ആദ്മിയുടെ ഭരണകാലത്ത് VIP സൗകര്യങ്ങൾ ഒഴിവാക്കുക എന്നതായിരുന്നു ആദ്യ തീരുമാനങ്ങളിലൊന്ന്. മധ്യവർഗ്ഗത്തെയും ചേരി നിവാസികളെയും കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നതിൽ കെജ്രിവാൾ മികവ് കാഴ്ചവച്ചു. ഡൽഹിയിലെ വൈദ്യുതി ചാർജ് വർദ്ധനവിനെതിരെ ബില്ലടക്കാൻ വിസമ്മതിച്ച് കെജ്രിവാൾ സമരം നടത്തി. വൈദ്യുതി വിഛേദിക്കപ്പെട്ട വീടുകളിൽ ആപ്പ് നേതാക്കൾ നേരിട്ടെത്തി വൈദ്യുതി പുനഃസ്ഥാപിച്ചു. ഈ പ്രവർത്തനങ്ങൾ മധ്യവർഗ്ഗത്തിന്റെയും ന്യൂനപക്ഷങ്ങളുടെയും പിന്തുണ ആം ആദ്മിക്ക് നേടിക്കൊടുത്തു.
അഴിമതിയിൽ മുങ്ങിയിരുന്ന ഡൽഹിയിൽ അഴിമതി വിരുദ്ധ പോരാട്ടം ആം ആദ്മിക്ക് വലിയ മൈലേജ് നൽകി. 2014 ലെ തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഡൽഹിയിൽ അധികാരത്തിലെത്തിയ ആം ആദ്മി പഞ്ചാബ്, ഹരിയാന, ഗോവ, ഗുജറാത്ത് തുടങ്ങിയ സംസ്ഥാനങ്ങളിലേക്ക് വ്യാപിച്ചു. 2022 ലെ സംസ്ഥാന തെരഞ്ഞെടുപ്പിലും ബിജെപിയുടെ ഹൃദയഭൂമിയിൽ നിന്ന് വോട്ടുകൾ നേടാൻ അവർക്ക് കഴിഞ്ഞു. ബിജെപിക്കും കോൺഗ്രസിനും ശേഷം ഏറ്റവും കൂടുതൽ സംസ്ഥാനങ്ങൾ ഭരിക്കുന്ന പാർട്ടിയായി ആം ആദ്മി മാറി.
എന്നാൽ ഡൽഹിയിൽ കഴിഞ്ഞ മൂന്ന് തവണയും അഴിമതിക്കെതിരെ പോരാട്ടം നടത്തി മുന്നിൽ വന്ന പാർട്ടി ഇന്ന് അതേ അഴിമതി ആരോപണങ്ങളെ അഭിമുഖീകരിക്കുകയാണ്. മദ്യനയ അഴിമതി തുടങ്ങി യമുനയിലെ വിഷജല പരാമർശം വരെ ബിജെപിയുടെ മുന്നിൽ ആം ആദ്മി പാർട്ടി പ്രതിരോധത്തിലാണ്. എഎപിക്ക് അനുകൂലമായ നഗരമേഖലകളിൽ പോളിങ് കുറഞ്ഞതും ഔട്ടർ ഡൽഹിയിൽ പോളിങ് കൂടിയതും ബിജെപിക്ക് അനുകൂലമായി. അഴിമതി വിരുദ്ധത പറഞ്ഞ് അധികാരത്തിലെത്തിയ എഎപി രാജ്യം കണ്ട ഏറ്റവും വലിയ മദ്യനയ അഴിമതിക്കു നേതൃത്വം നൽകിയെന്നായിരുന്നു ബിജെപിയുടെ പ്രധാന പ്രചാരണ ആയുധം.
അണ്ണാ ഹസാരെ, പണത്തിന്റെ ശക്തി കെജ്രിവാളിനെ കീഴടക്കിയെന്നാണ് പ്രതികരിച്ചത്. ഒരു സ്ഥാനാർത്ഥിയുടെ പെരുമാറ്റം, ചിന്തകൾ, ജീവിതം ശുദ്ധമായിരിക്കണം എന്നും തന്റെ മുന്നറിയിപ്പുകൾ കെജ്രിവാൾ കണക്കിലെടുത്തില്ലെന്നും അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ സത്യസന്ധരായ സ്ഥാനാർത്ഥികളെ മത്സരിപ്പിക്കണമെന്നും ഹസാരെ ഓർമ്മിപ്പിച്ചു.
story_highlight:Aam Aadmi Party’s rise and fall: From anti-corruption crusader to facing corruption allegations.